Het is nog steeds verplicht om elke abortus te laten onderzoeken in het kader van de brucellosebewaking. Bovendien betekent elke abortus een financieel en emotioneel verlies voor de veehouder. Het abortusprotocol en aanvullende onderzoeken helpen bij het opsporen van de oorzaak. Op die manier kan een behandel- en preventieplan opgesteld worden om zo verdere problemen te voorkomen. Ontdek hier wat de abortusonderzoeken in 2022 aan het licht brachten.

Abortusprotocol bij rundvee

In 2022 onderzocht DGZ, dankzij de financiële steun van het FAVV, een kleine 3400 abortusdossiers van rundveebedrijven. Bijna 3000 foetussen werden onderworpen aan een autopsie. In 2022 werden in bepaalde periodes extra analyses aangeboden in het protocol.

Macroscopische vaststellingen op autopsie

In ongeveer 22% van de gevallen waren er duidelijke macroscopische afwijkingen (zie grafiek 1). Binnen deze groep staan meerlingdracht, beeld van bacteriële abortus en marmering van de achterhandspieren in de top 3.

Grafiek 1: Overzicht macroscopische bevindingen (in %)

Foto links: Pleuritis (beeld van bacteriële abortus) // Foto rechts: Verbloeding ter hoogte van de navelarteries

Resultaten verdere onderzoeken:

A) Bacteriologie en mycologie

Bacteriologisch en mycologisch onderzoek leverde ons heel wat diagnoses op. Bij ongeveer een derde van de foetussen werden belangrijke kiemen geïsoleerd. Escherichia coli, Trueperella pyogenes, Acinetobacter sp. werden heel vaak geïsoleerd. Listeria monocytogenes, hemolytische E. coli, Streptococcus sp., Bacillus licheniformis, Staphylococcus aureus en Serratia sp. vonden we ook vaak terug. Verder werden Aspergillus fumigatus en Candida albicans eveneens regelmatig geïsoleerd.

Meer uitleg over deze kiemen kan u steeds vinden via de link onderaan het beproevingsverslag of op de website van DGZ.

B) Schmallenberg, blauwtong, neosporose en BVD

Alle foetussen met afwijkingen die in de richting van Schmallenbergvirus (SBV) wijzen, worden binnen het abortusprotocol getest op dit virus, alsook op het blauwtongvirus (BLTV). In 2022 werden een 150-tal foetussen onderzocht, waarvan ruim 17% positief testte voor SBV. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2021. Net zoals in 2021, testte geen enkele foetus positief voor BLTV.

Neosporose is nog steeds een belangrijke oorzaak van abortus. In 2022 was 13,6% van alle onderzochte serumstalen positief voor Neospora-antistoffen. In 2021 was dit 13,3%.

Dankzij het BVD-bestrijdingsprogramma daalde het aantal BVD-gevallen de laatste jaren. Toch was er in 2022 terug een stijging op te merken: van de 2.968 abortussen die onderzocht werden, waren er 15 foetussen positief voor BVD-antigen. In 2021 waren er dat 2 op in totaal 3.429 onderzochte abortussen.

C) Brucellose

Zowel de brucellose-cultuur op de nageboorte als de Brucella-antistoffen op het serum van het moederdier waren telkens negatief.

D) Extra analyses

Grafiek 2: Overzicht extra analyses abortus rund

Tabel 1: Overzicht van de resultaten van extra analyses bij abortussen rund

Abortusprotocol bij kleine herkauwers

In 2022 werden ongeveer 90 abortusdossiers van schapen- en geitenbedrijven onderzocht.

Tabel 2: Kort overzicht van de resultaten abortusprotocol kleine herkauwers

Uit de lebmaag of longen werden regelmatig relevante kiemen geïsoleerd, onder meer:

• E. coli: 35 maal geïsoleerd
• L. monocytogenes: 10 maal geïsoleerd
• Hemolytische E. coli: 5 maal geïsoleerd
• Campylobacter fetus: 2 maal geïsoleerd
• Bacillus cereus: 1 maal geïsoleerd
• T. pyogenes: 1 maal geïsoleerd
• A. fumigatus: 1 maal geïsoleerd

Foto 3: Necrosehaardjes ter hoogte van de lever, isolatie van Listeria monocytogenes

Auteur: Evelien Forrez