Gezonde Dieren
BLOG VOOR DIERENARTSEN
UIT DE AUTOPSIEZAAL: Uitbraak van Inclusion Body Hepatitis bij Japanse kwartels (Coturnix coturnix japonica)
geschreven op 28 april 2021
Eind december werden vier dode Japanse kwartels van een viertal weken oud binnengebracht. Ze waren plots gestorven. Bij dieren rond de 4-5 weken was er terugkerende sterfte; de oudere dieren vertoonden geen problemen.
Beschrijving & diagnose:
Bij autopsie viel enkel een gestuwde lever op, met bij twee van de vier dieren wit beleg ter hoogte van de krop. Bijkomend was er bij alle dieren atrofie van de bursa van Fabricius op te merken.
Histopathologisch onderzoek van de levers vertoonde meerdere focale haarden van necrose met basofiele intranucleaire inclusies. Hier en daar waren er rondcellen aanwezig, zij het in zeer beperkte mate. Er konden twee soorten intranucleaire inclusies opgemerkt worden. Enerzijds kleine (eerder eosinofiele) intranucleaire omgeven door een “halo” met resten van chromatine aan de randen van de kern, en anderzijds grote (eerder basofiele) inclusies die de volledige nucleus innamen (Figuur 1). De bursa van Fabricius vertoonde lymfoïde depletie.
Figuur 1: Haematoxiline-eosinekleuring van de lever: vertoont zowel kleine (eerder) eosinofiele (pijl) als grote (basofiele) (pijlkop) inclusies in de necrotische levercellen.
Het wit beleg was te wijten aan een Candida albicans-infectie van de krop en kan gezien worden als een complicerende infectie met als gevolg regurgitatie, vertraging van kroplediging, depressie, anorexie, gewichtsverlies en slechte groei (de oorzaak is vaak verzwakking door een andere oorzaak of verkeerde voeding).
Pathogenese:
Adenovirusinfecties zijn alomtegenwoordig bij industrieel gehouden gevogelte, waarschijnlijk in alle vogelspecies. De meeste infecties verlopen subklinisch en hebben slechts een geringe impact op de economische prestaties en het dierenwelzijn. Toch zijn er ook gevallen die met belangrijke ziekte-uitbraken gepaard gaan.
De aviaire adenovirussen kunnen in drie groepen/stammen opgedeeld worden: I (= conventionele adenovirussen), II & III.
Inclusion body hepatitis (IBH) werd voor het eerst beschreven in 1963 in de VS. Nadien werd de aandoening gerapporteerd in vele landen wereldwijd. Het gaat om een sporadische ziekte die veroorzaakt wordt door meerdere serotypes van het aviaire adenovirus. Het blijkt dat onderdrukking van de immuniteit, voorafgaand aan een infectie noodzakelijk is voor de ontwikkeling van IBH. Er zijn ook indicaties dat adenovirusinfecties latent kunnen zijn en dat periodes van stress, zoals aanvang van eiproductie, de virale uitscheiding kan reactiveren.
Onder veldcondities is de ziekte gekarakteriseerd door een plotse aanzet van sterfte van kuikens van jonger dan 6 weken oud. Mortaliteit varieert normaal van 2-40 %, voornamelijk bij pluimvee jonger dan 3 weken. De morbiditeit is laag, hoewel er sterfte van 80% beschreven is, en dit afhankelijk van de pathogeniteit van het virus, de immuniteitsstatus van de kuikens en bijkomende secundaire infecties.
Aangetaste vogels zitten vaak in elkaar gedoken met onverzorgde pluimen en sterven of herstellen binnen de 48 uur.
Bij de kwartel zijn er nog andere aandoeningen beschreven die gelinkt worden aan adenovirusinfecties, namelijk kwartelbronchitis bij vogels van 1 tot 3 weken oud met een morbiditeit dicht bij de 100% en een mortaliteit tot 50%, “Inclusion body ventriculitis” en gastro-intestinale aantasting met inclusies voornamelijk in de caeca.
Besluit:
Op basis van de letsels ter hoogte van de lever konden we de diagnose van “Inclusion Body Hepatitis” veroorzaakt door een aviaire adenovirusinfectie type I stellen bij de Japanse kwartel. De letsels ter hoogte van de Bursa kunnen een indicatie zijn van een afweeronderdrukking waardoor de adenovirusinfectie de kop kon opsteken.
Auteur: Stefan Roels en Marieke Strubbe
Interessant