Regelmatig worden er zuigende biggen die acuut stierven aangeboden voor autopsie. De sterfte beperkt zich telkens tot één nest in het kraamhok. Opvallend bij deze biggen zijn de multipele onderhuidse bloedingen en de puntbloedingen ter hoogte van de inwendige organen.

Anamnese:

In deze casus was er acute sterfte van meerdere zuigende biggen in één nest. De antibioticumbehandeling sloeg niet aan.

Beschrijving:

Foto a: Bleke longen en bloedingen ter hoogte van het darmstelsel.

Foto b: Subcutane bloedingen aan de mediale zijde van de rechtervoorpoot.

Foto c: Epicardiale en myocardiale bloedingen.

Foto d: Multipele puntbloedingen in de meningen ter hoogte van het schedeldak en de grote hersenen.

Dit macroscopisch beeld is sterk suggestief voor allo-immune trombocytopenische  purpura.

Diagnose:

De diagnose wordt gesteld op basis van de anamnese en het macroscopisch beeld op autopsie, gecombineerd met de uitsluiting van enkele andere oorzaken.

In deze casus werd een bacteriële sepsis uitgesloten door de combinatie van de negatieve bacteriologische isolatie en het histologisch onderzoek waarbij het weefsel van de onderzochte organen bloedingen zonder ontstekingsreactie vertoonde.

De uitsluiting van een rattengifintoxicatie als oorzaak is vooral gebaseerd op een grondige anamnese.

Pathogenese:

Thrombocytopenische purpura is een eerder zeldzame aandoening die voorkomt bij goed zuigende biggen. Het is een allo-immune aandoening waarbij de zeug antistoffen aanmaakt tegen bloedplaatjesantigenen die de foetussen overerfden van de beer. De biggen nemen deze antistoffen tijdens hun eerste levensdag op via het colostrum met vernietiging van hun thrombocyten tot gevolg.

De hieruit volgende verhoogde bloedingsneiging (hemorragische diathese) bij de biggen wordt gekenmerkt door onder andere punt- en streepbloedingen ter hoogte van de huid. De biggen sterven uiteindelijk door de uitgebreide bloedingen in meerdere organen. Dit gebeurt ongeveer 7 tot 10 dagen na de opname van het colostrum bij enkele biggen van hetzelfde nest.

Biggen die deze eerste ‘aanval’ overleven, hebben een onderdrukte productie van de megakaryocyten (de voorlopers van de bloedplaatjes) en hierdoor ook van de thrombocyten. Dit kan resulteren in een tweede golf van ernstige thrombocytopenie waarbij de biggen op een leeftijd van 7 tot 21 dagen sterven.

Bij het ontstaan van thrombocytopenische purpura spelen zowel factoren bij de zeug als de beer een rol. Bij de zeug ontstaat het probleem als er in de late dracht of rond de partus foetaal bloed doorheen de placenta lekt. Hierdoor zal de zeug de bloedplaatjes als lichaamsvreemd beschouwen en er antistoffen tegen produceren. Deze lekkage en de hiernavolgende aanmaak van antistoffen komt niet voor bij elke dracht, waardoor dit samen met de beerkeuze de limiterende factoren zijn bij het ontstaan van thrombocytopenische purpura.

Behandeling:

De biggen sterven omdat hun bloedstolling faalt. Zodra ze colostrum hebben gedronken, is er geen behandeling meer mogelijk en is er een slechte prognose voor de overige zuigende biggen van het nest die ook deze antistoffen hebben opgenomen.

Auteurs: Emily Rolly en Annelies Vandekerckhove