Zowat elke week worden er bij DGZ duiven aangeleverd voor autopsie. Onlangs verrichtten we een autopsie op een geëuthanaseerde duif met als anamnese acute ontsteking van het rechter vleugelgewricht.

Beschrijving:

Bij autopsie werd het rechter vleugelgewricht op steriele wijze geopend en bemonsterd. Beide vleugelgewrichten waren opgezet, enkel het rechter vleugelgewricht bevatte een troebele inhoud (foto 1 en 2).

Foto 1: Geopend opgezet vleugelgewricht met duidelijk troebele, muceuze inhoud (pijl).

Foto 2: Geopend rechter vleugelgewricht met duidelijk troebele, muceuze inhoud.

Diagnose:

Foto 3: Aanrijkingsmedium voor Salmonella sp. (pluimvee).

Uit de swab van dit gewricht hebben we Salmonella sp. geïsoleerd met behulp van een aanrijkingscultuur. Bij Salmonella-verdachte gevallen plaatsen we monsters gedurende 24 uur in een aanrijkingsmedium bij 41°C (foto 3). Daarna gebeurt de uitenting op een plaat waarop deze Salmonella goed groeit. Verdachte kolonies worden dan met behulp van de Maldi-tof geïdentificeerd.

Alle bovenstaande stappen hebben we ook uitgevoerd op monsters van lever en mest, maar deze bleken negatief.

Er werd een antibiogram aangelegd van de geïsoleerde Salmonella. Vrijblijvend kan de Salmonella-bacterie worden doorgestuurd voor verdere typering. In  dit geval is dit niet gebeurd.

Pathogenese:

De bacterie wordt peroraal opgenomen via besmet voeder of water. De kiem zal de enterocyten invaderen en zal zich via de lymfe- en bloedbaan intracellulair (in macrofagen) verspreiden om zo de inwendige organen te bereiken. Verschillende organen worden aangetast waardoor er ook diverse symptomen mogelijk zijn. Zowel horizontale als verticale transmissie is mogelijk.

Symptomen:

Bij duiven wordt meestal Salmonella Typhimurium var. Copenhagen geïsoleerd. Dit is een gastheerspecifieke kiem. Klinische symptomen kunnen variëren van acute sterfte tot depressie, lusteloosheid, anorexie, polyurie-polydipsie, groene diarree, vertroebeling van de cornea, opgezette gewrichten, manken, afhangende vleugels, ataxie, opisthotonus, torticollis, sterfte van de nestjongen, onvruchtbaarheid en occasioneel respiratoire aandoeningen.

Macroscopische letsels zijn bij acute gevallen hepatomegalie met groenverkleuring van de lever, vergrote milt en nieren. Bij chronische gevallen vindt men bleek, droog exsudaat in diverse organen (peritoneum, gonaden, oviduct, hart, longen, gewrichten; meestal de elleboog, darmen, hersenen en het oog).

Histologisch wordt in de acute gevallen hepatocellulaire necrose met fibrinevorming en infiltratie van heterofielen gezien. Bij chronische gevallen evolueren deze letsels tot de vorming van caseuze granulomen met de infiltratie van lymfocyten, macrofagen en multinucleaire reuzencellen in de periferie.

Epidemiologie:

In het wild levende duiven zijn een bron van infectie voor de gekweekte duiven. Duiven die geïnfecteerd worden kunnen de kiem vaak niet volledig elimineren en blijven drager, zodat de kiem endemisch aanwezig blijft. Bij stress kan de bacterie door dragerdieren worden uitgescheiden in de mest, en zo kunnen ze andere duiven infecteren.

Auteurs: Emily Rolly en Annelies Vandekerckhove