Gezonde Dieren
BLOG VOOR DIERENARTSEN
UIT DE AUTOPSIEZAAL: Salmonella als oorzaak van abortus
geschreven op 2 november 2021
In de maanden september en oktober van dit jaar konden we dankzij het abortusprotocol enkele gevallen opsporen van abortus veroorzaakt door Salmonella. Binnen het abortusprotocol wordt, in het geval van Salmonella, telkens een typering uitgevoerd. Dit onderzoek wordt, net zoals het abortusprotocol, vergoed door het FAVV. Met deze typering konden we zowel Salmonella dublin als Salmonella typhimurium aantonen. Bij één bedrijf was er naast abortus ook sprake van andere klachten. Een snelle diagnose van Salmonella is van cruciaal belang voor het opstellen van een plan van aanpak en het instellen van preventieve maatregelen.
Beschrijving:
Een Holstein Friesian kalf met apathie en koorts als voorafgaande symptomen, werd onlangs aangeboden voor autopsie. Dit kalfje werd behandeld met antibiotica en elektrolyten, maar stierf na een tweetal dagen. Op het gemengd rundveebedrijf waren er reeds meerdere problemen, onder meer enkele vroeggeboortes, waarbij de kalveren binnen de 24 à 36 uur stierven. Bij de jonge kalveren waren er ook meer problemen met hoest, diarree, vermageren en navelontstekingen. Een kleine week voor het begin van de problemen werd het rantsoen veranderd. Het stro was vervangen door graszaadhooi.
Tijdens de autopsie merkten we een pleuropneumonie (foto 1), een pericarditis, een uitgebreide fibrineuze peritonitis, alsook een mat aspect van de meningen (foto 2). Er werden verschillende culturen ingezet, namelijke een aerobe cultuur, alsook een aanrijkingscultuur voor Salmonella. De culturen van zowel de hersenen, de longen, de milt als het jejunum waren allemaal positief voor Salmonella sp.
Van hetzelfde bedrijf werd ook een foetus voor onderzoek binnen het abortusprotocol binnengebracht. Tijdens de lijkschouwing werd een sterk gezwollen milt gezien (foto 3). Uit de aerobe cultuur van lebmaag en long kwam een reincultuur Salmonella sp. De pathotypering kon een Salmonella typhimurium detecteren.
Foto 1: Uitgebreid fibrineus beleg ter hoogte van de longen
Foto 2: Mat aspect van de meningen, er is ook purulent beleg t.h.v. de hersengyri te zien.
Foto 3: Splenomegalie (gezwollen milt)
Enkele cijfers:
In 2021 zijn er in de periode van januari tot en met eind oktober in totaal 10 gevallen van abortus veroorzaakt door Salmonella sp. gedetecteerd. Voornamelijk in de maand september zagen we een opvallende stijging.
- Januari: 1 geval, namelijk S. dublin
- Juni: 2 gevallen op 1 bedrijf, namelijk S. oranjenburg
- Augustus: 1 geval, namelijk S. dublin
- September: 4 gevallen, namelijk 3 x S. dublin en 1 x S. typhimurium
- Oktober: 2 gevallen, namelijk S. dublin
In de volgende grafiek wordt een overzicht gegeven van de verschillende types Salmonella die getypeerd werden binnen het abortusprotocol gedurende de laatste vijf jaar.
Auteur: Evelien Forrez
