DGZ doet wekelijks autopsies van schapen en geiten. Veel van deze dieren zijn besmet met parasieten, ongeacht het seizoen. De anamnese omvat vaak acute sterfte of chronisch vermageren en diarree. Dit was ook het geval bij drie geiten waarvan we onze autopsiebevindingen in dit artikel beschrijven.

Beschrijving:

De geiten hadden een magere voedingstoestand. Dit was macroscopisch duidelijk zichtbaar door onder andere de sereuze vetatrofie ter hoogte van het hart en het ontbreken van niervet.

Alle dieren hadden een groot aantal Trichuris-wormen in het caecum (foto 1 en 2). Twee geiten hadden normale eindmest, bij één geit was deze iets te vloeibaar.

Diagnose: 

De aanwezigheid van Trichuris-wormen gaat vaak gepaard met de aanwezigheid van meer gevaarlijke parasieten. Dit was ook bij deze geiten het geval. Het parasitair mestonderzoek toonde naast Trichuris sp. ook oöcysten van Eimeria ninakohlyakimovae en eitjes van Nematodirus sp. en Strongyliden sp. aan.

Het parasitair mestonderzoek omvat ook steeds een telling van het aantal oöcysten (OPG) of eitjes (EPG) per gram mest. Vooral de EPG voor Strongyliden was opvallend hoog (EPG 2.000 en 27.200).

Pathogenese:

Trichuris ovis is een nematode die behoort tot de familie Trichuridae. De cyclus van deze wormen verloopt zonder tussengastheer. De eitjes worden opgenomen tijdens het grazen. De larven komen vrij in het laatste deel van het jejunum om vervolgens in het caecum verder te ontwikkelen tot L5-larven. In het lumen van het caecum worden ze volwassen en produceren de wormen hun eitjes.

Voor kleine herkauwers is Trichuris een eerder ongevaarlijke wormsoort. Er ontstaan enkel problemen bij massale infecties. Andere wormsoorten veroorzaken al problemen vanaf een lichte besmetting. Denk hierbij aan Strongyliden sp. (Trichostrongylus sp., Teladorsagia circumcincta en Haemonchus contortus), Nematodirus battus of Eimeria ninakohlyakimovae.

Behandeling:

Maagdarmnematoden zijn te bestrijden met anthelmintica. Hou hierbij rekening met mogelijke resistentie van de nematoden tegen deze producten. Een voorafgaand mest- en resistentie-onderzoek is daarom altijd aangeraden.

Preventie:

Regelmatig omweiden kan helpen om de infectiedruk laag te houden. Regelmatige monitoring via mestonderzoek, opvolging van de voedingstoestand en controle op bloedarmoede helpen om eventuele problemen tijdig te detecteren.

Foto 1: Caecum met talrijke Trichuris-wormen.

Foto 2: De Trichuris-worm wordt door zijn typische structuur ook wel ‘zweepworm’ genoemd: het voorste draadvormige gedeelte van het lichaam is veel langer en smaller dan het achterlichaam.

Auteurs: Emily Rolly en Eva van Mael