UIT DE AUTOPSIEZAAL: Longwormen bij rundvee

geschreven op 21 november 2018

Recent hebben we op autopsie bij verschillende runderen longworminfecties vastgesteld. Dergelijke infecties hebben een grote impact op de gezondheid en productiviteit van de dieren. Wees dus extra alert voor deze parasieten.

Anamnese:

Acute sterfte van een dikbilrund op de weide, één week geleden gekalfd. Een ander dier op de weide vertoonde erge dyspnee, schuim op de muil, overmatig speekselen, geen eetlust, geen koorts.

Diagnose:

Vermineuze pneumonie met longwormen in de trachea en bronchen.

De diagnose op autopsie wordt gesteld op basis van de macroscopische en histologische bevindingen.

Daarnaast is het met de Baermann-techniek mogelijk om de larven aan te tonen in de mest. Omdat de larven vlug afsterven, is het noodzakelijk om met verse mest te werken.

Beschrijving:

Typisch beeld van pneumonie met diffuus verspreide zones van atelectase en uitgebreid interstitieel emfyseem (foto 1). De trachea bevatte spumeus vocht en longwormen (foto 2). In het lumen van de bronchen en bronchiolen waren bilateraal een bloedstolsel en longwormen aanwezig (foto 3).

Pathogenese:

De volwassen wormen van de longworm Dictyocaulus viviparus leven in de trachea waar ze hun geëmbryoneerde eieren leggen. Deze eieren ontwikkelen zich tot stadium 1 larven, die worden opgehoest en ingeslikt, en het lichaam verlaten via het spijsverteringskanaal.

De verdere ontwikkeling van de larven tot stadium 2 en 3 gebeurt in de buitenwereld. Daarna worden ze opnieuw opgenomen door het rund en banen ze zich een weg door de darmwand. Via de lymfevaten bereiken ze de mesenteriale lymfeknopen waar ze vervellen tot stadium 4 larven. Vanuit deze lymfeknopen migreren ze via de lymfebanen of het bloed naar de longen.

Als de larven een longalveole doorboren, ontstaat er een necrosehaardje met infiltratie van ontstekingscellen in het omgevende weefsel. Vanuit de alveolen migreren de larven naar de bronchiolen waar ze vervellen tot stadium 5 larven.

In de hogere luchtwegen worden de larven volwassen. Dit veroorzaakt een vreemd-voorwerp-reactie met massale migratie van eosinofielen en overvloedige productie van mucus. Hierdoor verstoppen de bronchiolen met atelectase van de alveolen tot gevolg.

Op de website van DGZ vindt u de actuele situatie van longwormuitbraken in Vlaanderen. Zo kan u indien nodig proactief maatregelen nemen tegen longworminfecties.