Een mannelijk kalf van twee maanden werd aangeboden voor autopsie. Het dier was gestorven na een korte periode van verminderde eetlust, slechte groei en gewichtsverlies.

Beschrijving en bijkomende testen:

Het dier toonde duidelijke tekenen van dehydratatie en had erg diepliggende ogen. De achterhand was bevuild met roodbruin gekleurde mest. Zowel het caecum als het colon waren gevuld met een donkerbruine tot rode, deels vloeibare inhoud vermengd met fijne fibrinedraadjes en ingedikte bloedstolsels (foto 1).

Foto 1: Detail van de caecuminhoud: Bruin-rode kleur met ingedikte fibrine.

Op de caecuminhoud werd er een aerobe bacteriële cultuur ingezet met aanrijking voor Salmonella. Beide onderzoeken leverden weinig nieuwe informatie op. Om de kosten te beperken, werd er geopteerd om geen mestonderzoek (foto 2) uit te voeren bij dit dier.

Ter volledigheid werd er wel een klein stuk van het caecum gecollecteerd voor histologisch onderzoek van de darm. Hierop was er duidelijk ontsteking waarneembaar waarbij een groot deel van de epitheelcellen en de lumina van de crypten oöcysten en in mindere mate gamonten/gameten bevatten (foto 3).

Foto 2: Cytologie van de mest van een kalf met verschillende oöcysten van Eimeria bovis. Op basis van parasitologisch mestonderzoek wordt het aantal oöcysten per gram, de zogenaamde “OPG”, bepaald. (Archiefbeeld met dank aan Mathias Gruwez – Vergroting 200x).

Foto 3: Histologie van het caecum met verschillende aansnijdingen van Eimeria sp. oöcysten (omcirkeld) en gameten (pijlen) (HE-kleuring, vergroting 400x).

Etiologie en pathogenese

Coccidia zijn microscopisch kleine intracellulaire (Eimeria sp.) parasieten. De diagnose kan gesteld worden aan de hand van mestonderzoek. Hierbij wordt de mest microscopisch onderzocht. Als er een autopsie gebeurd is, kan histologie van de aangetaste darm eveneens zinvol zijn, dit op voorwaarde dat er nog niet veel postmortaal verval is opgetreden.

Bij het rund zijn er verschillende soorten van Eimeria sp. Bij de klassieke coccidiose zijn de meest pathogene soorten Eimeria bovis en Eimeria zuernii.

Auteur: Nermin Caliskan