Recent werd een volwassen rund aangeleverd voor autopsie. Het dier was verdacht van een H. somni-infectie. Onderzoek bevestigde dit vermoeden.  

Beschrijving:

Macroscopisch vielen polyserositis-letsels op:

• Discreet beleg ter hoogte van het epicard (foto 1);
• Oedeem en fibrine ter hoogte van de meningen van de grote hersenen (foto 2);
• Toegenomen gewrichtsvocht bij meerdere gewrichten (foto 3).

Histologisch was er een beeld van een bacteriële meningitis.

Foto 1: Detail van epicard, discreet fibrineus beleg

Foto 2: Omgeklapte grote hersenen, fibrinevlokken zichtbaar ter hoogte van de meningen

Foto 3: Bij het insnijden van het kniegewricht, was er een toegenomen gelig gewrichtsvocht.

Diagnose:

Bacteriologisch onderzoek van meerdere organen had een negatief resultaat wegens een behandeling met antibiotica. De PCR voor H. somni en M. bovis werd direct uitgevoerd, met een positief resultaat voor H. somni.

Etiologie en symptomen:

H. somni is een gramnegatieve bacterie die septicaemie kan veroorzaken. Andere mogelijke klinische symptomen zijn pneumonie (als onderdeel van het bovine respiratory disease complex), myocarditis, polyartritis, otitis media, mastitis, genitale infecties, abortus, reproductieproblemen en thrombotische meningo-encephalitis (TME). Deze laatste vorm is de neurologische aandoening en wordt ook ‘sleeper disease’ genoemd.

Pathogenese:

Dieren van alle leeftijden kunnen aangetast worden, maar vaak zijn het dieren tussen 6 maanden en 2 jaar die ziek worden.

De kiem kan voorkomen in de bovenste luchtwegen en het urogenitaal stelsel bij gezonde koeien en stieren. Overdracht kan gebeuren via inhalatie of contact met urine of vaginale uitvloei.

Bij een daling van de mucosale immuniteit (bv. bij primaire infecties of stress) kan de kiem aanslaan met een ademhalingsinfectie tot gevolg. Soms bereikt de kiem de bloedbaan, wat leidt tot een septicaemie. Er is aantasting van het endotheel in meerdere organen met vasculitis en trombose tot gevolg, wat kan leiden tot de verschillende ziektebeelden. Er zijn meerdere virulentiefactoren beschreven, onder andere lipopolysacchariden, outer membrane proteïnes, biofilmvorming, etc.

Auteur: Emily Rolly