Telkens een stal, afdeling of compartiment leegkomt, moet deze gereinigd en gedesinfecteerd worden. Zo beperk je het risico op spreiding van pathogenen die achterblijven in de omgeving naar de volgende diergroep.

Het reinigen is een onmisbare eerste stap om tot een propere omgeving en een reductie van het aantal pathogenen te komen. Ontsmetting is enkel zinvol wanneer er een grondige reiniging aan is voorafgegaan.

Waar moet een goed ontsmettingsmiddel aan voldoen?

Is de stal na reinigen visueel proper en werden geen onderdelen vergeten? Dan kan je starten met het desinfecteren.

Er zijn echter heel wat verschillende middelen beschikbaar voor het desinfecteren van stallen en elk middel heeft bepaalde eigenschappen. Een goed middel zou aan volgende eigenschappen moeten voldoen:

• Het heeft een snelle werking.
• Het is actief tegen een breed spectrum aan micro-organismen.
• Het is weinig gevoelig aan omgevingsfactoren zoals temperatuur of organisch materiaal.
• Het is stabiel en verliest geen activiteit tijdens opslag.
• Het is makkelijk in gebruik.
• Het is niet schadelijk voor de gebruiker en de omgeving.

Welke middelen worden zoal gebruikt?

De meeste commerciële ontsmettingsmiddelen bevatten meerdere actieve bestanddelen waardoor het product werkzaam is in verschillende omstandigheden en tegen een breed spectrum aan organismen. Naast de actieve bestanddelen bevatten deze middelen meestal ook een aantal additieven om de nadelige effecten van de actieve bestanddelen, zoals corrosie en gevoeligheid aan waterhardheid, te beperken.

Tabel 1: Overzicht van veel gebruikte klassen van actieve bestanddelen voor desinfectie van stallen en hun voornaamste eigenschappen

Wat mag je verwachten van een ontsmettingsmiddel?

Het resultaat dat met een ontsmettingsmiddel behaald kan worden, is niet alleen afhankelijk van de eigenschappen van de actieve bestanddelen maar ook van de manier waarop het gebruikt wordt.

Hou zeker rekening met volgende factoren bij het gebruik van ontsmettingsmiddel want deze hebben een belangrijke invloed op het effect ervan:

• De gebruikte concentratie en hoeveelheid (aantal liters per m²);
• Omgevingsfactoren: de temperatuur en relatieve vochtigheid;
• Het te ontsmetten oppervlak en de ruwheid of poreusheid van dit oppervlak;
• De aanwezige micro-organismen en hun gevoeligheid;
• De reinheid van het oppervlak: aanwezigheid van organisch materiaal of zeepresten;
• De samenstelling van het water;
• De inwerkingstijd.

Volg altijd de voorschriften van de fabrikant. Houd ook rekening met het feit dat de voorwaarden meestal gelden in ideale omstandigheden. Wanneer onvoldoende gereinigd is en er bijgevolg nog organisch materiaal of andere beïnvloedende factoren aanwezig zijn, kan dit het effect van het ontsmettingsmiddel beïnvloeden, ook als de aanbevolen concentratie wordt gerespecteerd.

Hoe kan je het effect van ontsmetting nagaan?

Het effect van reinigen en ontsmetten kan op verschillende manieren worden nagegaan. Een vaak gebruikte, eenvoudige, snelle en niet kostelijke methode is het nemen van hygiënogrammen. Hiermee kan een inschatting worden gemaakt van de overgebleven bacteriële contaminatie in de omgeving na ontsmetting. Afhankelijk van het aantal kolonievormende eenheden die worden geteld, krijgt elke plaat een score die gaat van 0 (geen) tot 5 (ontelbaar). Er moet steeds gestreefd worden naar een zo laag mogelijke score. Het is aangeraden om minstens onder score 2 te blijven. Een hogere score kan wijzen op een onvoldoende effect van de ontsmetting en is een reden om op zoek te gaan naar de oorzaak hiervan.

—–

Auteur van dit artikel: Charlotte Brossé