UIT DE AUTOPSIEZAAL: Cyathostominae infestatie bij het paard

geschreven op 10 januari 2019

Eén van de belangrijkste parasieten bij paarden zijn de kleine strongyliden, ook Cyathostominae of kleine bloedwormen genoemd. Recentelijk diagnosticeerde DGZ op korte tijd twee gevallen in de autopsiezaal.

Anamnese:

De twee paarden die werden aangeboden voor autopsie waren een acuut gestorven jaarling en een 18 maanden oude hengst met diarree.

Beschrijving:

Beide paarden, vooral het jongste paard, hadden een erge ulceratieve colitis. Er was oedeem van de darmwand en een opvallende besmetting met volwassen Cyathostominae (foto 1).

Diagnose:

De diagnose wordt doorgaans gesteld op autopsie door de aanwezigheid van (typhlo)colitis met nodules in de mucosa. Microscopisch onderzoek van een preparaatje van de mucosa kan de aanwezigheid van Cyathostominae larven bevestigen (foto 2).

Bij het jongste paard werd Salmonella Typhimurium geïsoleerd uit het colon. Deze kiem verergerde de ulceratieve colitis.

Pathogenese:

De Cyathostominae hebben een directe levenscyclus. De volwassen wormen leven in het darmlumen en scheiden hun eitjes uit via de faeces. Deze eitjes ontwikkelen in de mestballen tot infectieuze L3-larven die oraal door het paard worden opgenomen.

In het maagdarmkanaal dringen de larven door tot in de (sub)mucosa van het colon om zich ingekapseld te ontwikkelen tot L4-larven. Daarna verlaten de larven het kapsel en worden ze volwassen in het darmlumen.

De L4-larven kunnen in hypobiose gaan. Dit is een toestand waarbij de ingekapselde larven tijdelijk niet verder ontwikkelen totdat de omstandigheden gunstig worden. De larven beginnen dan plots verder te ontwikkelen en komen massaal vrij in de darm.

De ontwikkeling van de larve en het vrijkomen ervan beschadigen de darmwand.

De plaats van de ingekapselde larve is zichtbaar als een knobbeltje met een diameter van 0,5 tot 6 mm (foto 3). Grote aantallen larven veroorzaken een compressie van de kliergangen en bloedvaten, infarcten en een algemene verdikking van de darmwand. Hierdoor kan een gegeneraliseerde (typhlo)colitis ontstaan met overvloedige slijmproductie, bloedingen, ulcera en fibrineafzetting. De ulcera ontstaan na het uitbreken van de larven uit de mucosa. Hierdoor is de darm gevoeliger voor een secundaire bacteriële infectie, zoals een infectie met Salmonella.