Een kalf van 2 dagen oud sterft plots. De dierenarts wil te weten komen wat de oorzaak hiervan is en laat het dier onderzoeken op autopsie. De acute sterfte blijkt te wijten aan Clostridium abomasitis.

Anamnese:

Acute sterfte van 2 dagen oud kalf

Beschrijving:

Foto 1: Sterke dilatatie van de lebmaag met gestuwd aspect van de lebmaagserosa. Bijkomend zijn de darmen sterk gestuwd met hemorragische inhoud op doorsnede.

Foto 2: Gestuwd en emfysemateus aspect van de lebmaagmucosa.

Dit macroscopisch beeld is typisch voor een anaëroben/Clostridium-infectie.

Pathogenese:

Clostridium abomasitis bij kalveren is eigenlijk een multifactoriële aandoening die wordt geassocieerd met verschillende Clostridium species. De meest voorkomende zijn Clostridium perfringens type A, Sarcina spp., Clostridium sordelli en Clostridium septicum. Mogelijke predisponerende factoren zijn dieetfactoren zoals overvoeding of omschakeling naar ruwvoer, immunosuppressie, vitaminen en/of mineralendeficiëntie (bv. vitamine E tekort, kopertekort), pica, enz.

Klinisch kent de ziekte een eerder acuut verloop waarbij de kalveren typisch een opgezet abdomen vertonen met buikpijn, depressie en diarree. Op bloedonderzoek kan er eventueel een verstoorde elektrolytenbalans en metabole acidose worden waargenomen. Soms worden geen symptomen opgemerkt en sterven de dieren acuut.

De diagnose van een Clostridium abomasitis op autopsie is niet eenvoudig. Een anaërobe cultuur wordt meestal niet uitgevoerd omdat Clostridium perfringens een normale darmbewoner is die na sterfte snel woekert. Wij proberen ons vooral te baseren op de anamnese in combinatie met het macroscopisch en eventueel histologisch beeld.

Auteurs: Annelies Vandekerckhove en Han Versnaeyen