Van 16 tot 20 september was de 21^ste editie van het World Veterenary Poultry Association Congress (WVPAC) te gast in Bangkok. Het centrale thema op dit congres, met maar liefst 2000 deelnemers, was het belang van pluimvee als eiwitbron binnen het ‘One Health’ concept. Voedselveiligheid en bioveiligheid stonden hierbij in de kijker. Ook pluimveedierenarts Philippe Gelaude van DGZ was van de partij. Hij gaf er een voordracht en een posterpresentatie, en ging luisteren naar wat andere experten te vertellen hadden. In deze tekst vatten we enkele zaken die hem zijn bijgebleven voor u samen.

Welke presentatie heeft het meest indruk gemaakt?

Mark Jackwood van het Poultry Disease and Research Center (UGA, Verenigde Staten) gaf een voordracht over infectieuze bronchitis (IB). Tijdens deze presentatie stelde Jackwood de resultaten voor van een onderzoek dat naging tegen hoeveel verschillende types IB men tezelfdertijd kan vaccineren zonder negatieve impact op bescherming. De onderzoekers hadden pluimvee gevaccineerd tegen vier verschillende types IB (Mass, Ark, GA98 en GA08) en vervolgens blootgesteld aan homologe stammen. Alle gevaccineerde dieren waren klinisch beschermd. Jackwood haalde vervolgens aan dat het uitbreken van een IB-infectie met een stam homoloog aan de vaccinstam meestal te wijten is aan een incorrecte uitvoering van vaccinatie. Tijdens vaccinatie kunnen namelijk tal van fouten gebeuren die een impact hebben op de vaccinatiekwaliteit.

Tijdens dezelfde voordracht haalde Mark Jackwood een ander onderzoek aan dat had uitgewezen dat niet enkel de temperatuur waarop het vaccin bewaard wordt van belang is, maar ook de  temperatuur van het diluent waarin het vaccin wordt opgelost. Naarmate de temperatuur van de oplossing toeneemt, vermindert de vaccinatiekwaliteit. Mark Jackwood gaf nog mee dat je de vaccinatiekwaliteit kunt nagaan met een PCR-test. 7 à 10 dagen na vaccinatie piekt de virusreplicatie en testen vrijwel alle dieren positief.

Behalve Jackwood, waren er tal van andere sprekers die wezen op het belang van vaccinatie bij de preventie van epidemische en endemische ziekten. Zo was er dr. Nicolas Eterradosi (ANSES, Frankrijk) die het had over de economische impact van endemische ziekten zoals Gumboro. Tijdens zijn voordracht haalde hij onderzoeksresultaten aan die duiden op een productieverlies door Gumboro van 10% bij vleeskuikens in Canada.

Bij het gebruik van conventionele vaccins tegen Gumboro die  via drinkwater worden toegediend, stuit men op een praktisch probleem. De maternale immuniteit die kuikens meekrijgen van de moederdieren kan namelijk interfereren met de vaccins, waardoor de dieren niet voldoende immuniteit opbouwen als er te vroeg wordt gevaccineerd. Dit tracht men in de praktijk op te lossen door een optimale entdatum te berekenen op basis van de halfwaardetijd van de maternale antistoffen en de breakthrough titer van het gebruikte vaccin.

Tot op heden was de halfwaardetijd van de maternale antistoffen nog niet gekend voor traaggroeiende vleesrassen. Om dit euvel op te lossen, voerde dr. Jacobus Joannes de Wit (GD, Nederland) onderzoek uit naar de halfwaardetijd bij traaggroeiende rassen die frequent gekweekt worden in Nederland. Uit dit onderzoek bleek de halfwaardetijd groter te zijn bij de traaggroeiende dan bij de conventionele snelgroeiende rassen. Op basis van deze informatie is het mogelijk om een correcter tijdstip voor de enting te berekenen en zo de effectiviteit van vaccinatie te verhogen.

Dr. Nicolas Eterradosi haalde verder aan dat het gebruik van vectorvaccins een oplossing biedt en leidt tot een betere immuniteitsopbouw van de volledige toom dieren tegen Gumboro. Bij een entdatumbepaling voor de conventionele vaccins is er namelijk een klein percentage van de toom waarbij het vaccin minder goed zal aanslaan. Naast vaccinatie blijft bioveiligheid cruciaal. Contacten tussen bedrijven (via personen of materiaal) werden meermaals geciteerd als belangrijkste risicofactor voor insleep op het bedrijf.

Welke boodschap was er voor de toekomst?

Dierenwelzijn krijgt steeds meer aandacht. Niet alleen in het veld, maar ook op het WVPAC. Zo gaf hoofdspreker Andrew Butterworth (Universiteit van Bristol, UK) een lezing over de moderne pluimveesector en het dierenwelzijn. Hij wierp een kritische blik op strooisel-, voeder- en lichtmanagement. Scoren van voetzoollaesies op het bedrijf en bijsturen van het management zal bijdragen tot een verhoogd dierenwelzijn, verbeterde technische resultaten en opwaardering van bepaalde dierlijke producten die misschien niet in Europa als culinair worden aanzien, maar wel in bepaalde delen van de wereld zoals Azië.

Er waren nog meer presentaties die inzoomden op dierenwelzijn. Zo was er  een lezing die borstbeenafwijkingen in verband bracht met diverse huisvestigingssysteem en een andere over de perceptie van dierenwelzijn bij de verschillende erfbetreders.

Welke onderwerpen bracht DGZ ter sprake?

Op 17 september gaf Philippe Gelaude een mondelinge presentatie over de uitbraken van pseudovogelpest in 2018 en de letsels die waargenomen waren bij autopsie en het verdere histologisch onderzoek. Twintig jaar na de laatste uitbraak bij hobbypluimvee in 1998 werd onze pluimveesector in 2018 plots getroffen door een agressieve vorm van pseudovogelpest. Het virus werd op 20 verschillende locaties aangetroffen waarvan 17 met hobbypluimvee en 3 met professioneel gehouden pluimvee. De geïsoleerde stam bleek het meest verwant met een stam die voorkwam in Iran in 2017 (bron: Sciensano).

Begin jaren ’90 was België eveneens getroffen door pseudovogelpest, maar toen waren er vooral uitbraken op professionele pluimveebedrijven. Dat de professionele sector daarna grotendeels gespaard bleef, heeft mogelijk te maken met zowel de verplichte vaccinatie als de bioveiligheid die sterk is toegenomen in de sector.

Op woensdag 18 september stelde DGZ onderzoeksresultaten voor aan de hand van een poster. Dit onderzoek had als doelstelling om antistofgehaltes na vaccinatie te verbeteren door te focussen op vaccinatiemanagement. De methode die hiervoor werd gebruikt is ‘six sigma’. Deze methode heeft reeds zijn nut bewezen in andere sectoren, maar ook in de pluimveesector kan deze worden toegepast. Zo was men in staat om zonder wijziging van het vaccinatieschema hogere antistofgehaltes te bekomen.

Auteur: Philippe Gelaude